Владетелот Константин Филозоф?

Оној момент кога ќе се докаже дека платоновата „Држава„(Политиа,„поли„-град) не може да биде напишана пред „Ренесансата„ кога „сликите од ѕидовите гледале како да се живи,но си молчеле„ (Платон,Федар) и дека „Сократ„ бил „паганската „варијанта на  Христос, ќе паднат во вода сите глупави агиографско квази историски описи на светци и владетели-филозофи како бајки за мали деца. Јасно е  кога во историјата на човештвото било кој „Сократ„ би можел да биде фасциниран токму од сликарството.Во „Ренесансата„ откако погледнал во плафонот на Сикстинската капела.

Платон ,Држава .Книга VI

-КОИ ЛУЃЕ СЕ ФИЛОЗОФИ Глауконе а кои не се, се покажало мачно и по долго расправање.

-Може и во кратка расправа не би било невозможно да се покаже?

-Изгледа дека не, како што реков. Но ми се чини дека уште подобро би се покажало ако говоревме само за тоа и да не моравме да говориме за многу работи за да откриеме во што праведниот се разликува од неправедниот живот.

-А што имаме да разгледаме после ова?

-Што друго освен она кое е на ред-реков.

-Бидејќи филозофи се оние луѓе кои се способни да го сфатат она кое е вечно и непроменливо, а оние кои не можат, скитаат во областа на множеството и разноликото и не се филозофи, јас мора да ве прашам кој од нив треба да биде владетел на нашата Држава?

-А како можеме точно да одговориме на тоа прашање?

Кој од двајцата е најспособен да ги чува законите и институциите на нашата Држава – тој нека биде наш чувар-реков.

-Многу добро.

-Ниту пак, реков,може да се постави прашање дека чуварот кој треба нешто да чува треба да има очи наместо да биде слеп?

-Не може да се постави такво прашање.

-И не се ли сите оние на кои верно и навистина им недостасува познавањето на вистинското битие на секоја ствар, а кои немаат во својата душа јасна слика,И НЕ СЕ СПОСОБНИ СО СЛИКАРСКО ОКО да погледнат на апсолутната вистина и врз база на тој оригинал да поправаат, и имајќи перфектна визија за другиот свет (рајот? м.з.)да донесат закони за убавина, добрина, праведност во ова, ако веќе не е наредено, и да го заштитат и зачуваат редот - не ли се такви личности, прашам, едноставно слепи?

-Жими Зевс,навистина, тие се во таква состојба.

-И треба ли тие да бидат наши чувари штом има и други кои, освен што се еднакви со нив во искуство и не паѓаат подолу во ниедна особена доблест, исто така, ја знаат вистината за се?

-Чудно би било да се земат оние ако овие ни малку не заостануваат,бидејќи онаа нивна една способност е нивна најголема предност.

-Не може да има причина, рече тој, да се отфрлат оние кои го имаат овој најголем од најголемите квалитети, тие секогаш мора да бидат на прво место, освен ако не се неуспешни во некоја друга смисла. Да претпоставиме, тогаш, велам,дека ќе утврдиме колку тие можат да ги обединат овој и другите квалитети.

-На прво место, како што започнавме со набљудување , природата на филозофот мора да биде потврдена. Ние мора да дојдеме до разбирање за него, и кога сме сториле така, тогаш, ако не грешам, ние исто треба да признаеме дека таков збир на квалитети е возможен, и дека оние во кои тие се обединети, и само тие , треба да бидат владетели на Државата.

-Како мислиш?

-Дозволете ни да претпоставиме дека филозофските умови секогаш го сакаат она знаење кое им ја покажува вечната природа која не се менува со раѓањето и распаѓањето.(христијанската душа,м.з?)

-Договорено.

-И покрај тоа, јас реков, да се договориме дека тие се љубители на сето кое е вистинско битие, не постои дел поголем или помал, повеќе или помалку почитуван, од кој се подготвени да се откажат, како што веќе рековме за љубовникот и амбициозниот човек.

-Точно.

-И ако тие треба да бидат она кое го опишавме, не постои ли и друг квалитет кој што треба, исто така да го поседуваат?

-Кој квалитет?

-Вистината: тие нема намерно во своите умови да примат лага, која им е одвратна, и тие ќе ја сакаат вистината .

-Да, тоа за нив може слободно да се потврди.

-"Можеби." пријателе, одговорив, не е добар тој збор: подобро да кажеш, "мора да се потврди," зашто оној чија природа е љубовна за било што не може да не е вљубен во се што му припаѓа или е слично на предметот на неговите емоции.

-Прав си, рече тој.

-И има ли нешто послично на мудроста од вистината?

-Како може да има?

-Може ли да биде со иста природа љубителот на мудроста и љубителот на лагата?

-Никогаш.

-Тогаш вистинскиот вљубеник во учењето мора од најрана возраст ,откако таа лежи во него ,да ја посакува сета вистина?

-Вистина е.

-Но повторно,како што знаеме од искуство,оној чии желби се силни во еден правец ќе има послаби во друг,ќе биде како поток повлечен низ еден канал.

-Точно.

-Оној чии желби се повлечени кон знаењето во секоја форма ќе биде вовлечен во задоволствата на душата и тешко дека ќе почувствува телесно задоволство-мислам,ако е вистински филозоф а не измамник.(христијански аскета?м.з)

-Тоа е сосема сигурно.

-Таквиот со сигурност ќе биде трпелив и спротивен на нетрпеливиот, бидејќи мотивите кои прават некој друг човек лаком и расипник, немаат место во неговиот карактер.

-Многу точно.

-Друг критериум за филозофската природа, исто така, треба да се разгледа.

-Кој е тој?

-Не треба да има таен агол на злобност, ништо не може да биде повеќе антагонистичко од злобата на душата која секогаш копнее по целосноста на нештата и божествени и човечки(!!!)

-Преточно, одговори тој.

-Тогаш како може тој кој е величествен во умот и е набљудувач на сето време и сето постоење, да мисли многу на човечкиот живот?(што е битна корупката,битна е душата во Христос,м.з)

-Не може.

-Или може ли таков човек да се плаши од смртта?

-Не, навистина не може.

-Тогаш кукавицата и злобниот по природа немаат вистински удел во вистинската филозофија?

-Се разбира дека немаат.

-Или повторно,дали може оној кој е хармонично создаден,кој не е алчен или злобен,или фалбаџија или кукавица,може ли тој-велам,да е неправеден или тврд во своите постапки?

-Невозможно.

-Значи брзоо ќе се забележи дали човек е праведен и љубезен или груб и недружељубив,ова се знаци кои уште во младоста ја делат филозофската од нефилозофската природа.

-Така е.

-Има уште нешто што треба да се забележи.

-Какво нешто?

-Дали тој има или нема желба да учи.Бидејќи никој не го сака она кое му задава болка,и во кое по многу труд има малку напредок.

-Се разбира дека не.

-И уште,ако е заборавен и не задржува ништо од она кое го учел,нема ли да биде како празен зад?

-Тоа е сигурно.

-Работејќи напразно,тој мора на крајот да се замрази себеси и неговото неплодно занимање?

-Да.

-Тогаш душата која заборава не може да се рангира меѓу вистинските филозофски природи,мора да инсистираме дека филозофот мора да има добра меморија?

-Секако.

-И уште еднаш,нехармоничната и неприкладна природа може да води само кон диспропорционалност(несразмерност)?

-Без сомнение.

-А дали сметаш дека вистината е наклонета кон пропорционалноста или кон непропорционалноста?

-Кон пропорционалноста(енметрос).

-Тогаш,покрај останатите квалитети,мора да се обидеме да најдеме и природно добро пропорционален (сразмерен,енметрос)и благороден ум кој спонтано ќе оди кон вистинската состојба на се.

-Секако.

-Па,зарем сите овие квалитети кои ги наброивме,не одат заедно,и зарем тие не се ,во одредена смисла,неопходни на душата,која треба да има полна и перфектна партиципација во битисувањето?

-Апсолутно се неоходни,одговорив.

-Дали е можно да се најде некој кој ќе го куди таквото работење,кое не би можел да го врши никој друг освен оној кој по природа е надарен со добро помнење способност за добро разбирање и учење, благороден карактер, пријатност, пријателство, храброст и умереност?

-Дури ни Момос не би можел да покуди таков,рече тој

-Зарем тогаш не би требало државата да ја довериме на такви луѓе кога тие по воспитувањето и соодветната возраст не станат сосема способни за тоа?

Еве зошто Константин,„наречен Кирил„ бил Филозоф

Кога (Лав) требаше да оди на суд (Божји), мајката плачела над детето , велејќи: "За ништо не се грижам освен за ова дете, како ќе порасне?" А тој и рекол: "Верувај ми, жено,се надевам на Бога , дека Бог ќе му даде татко и чувар кој се грижи за сите христијани. ". Така и се случи.

Кога го дадоа на учење книга, во науката успеваше повеќе од сите сите ученици благодарение на меморијата и големата вештина, така што сите беа воодушевени.  

Кога дојде во Цариград, го дадоа на учење кај наставниците .И во 3 месеци завладеа со сета граматика и зеде друга наука, го научи Хомер, и геометрија, и дијалектиката на Лав и Фотија , и сите филозофски учења, а озгора и реторика, и аритметика и астрономија и музика и сите други елински ученија.И така изучи се ,како што не изучил никој ,така што брзината се спои со вниманието, помагајќи си едно на друго со подобрување на науката и уметноста.

 И повеќе од (способноста за) учење, тој покажа благ темперамент: разговараше со оние со кои беше корисно, а ги избегнуваше оние кои скршнуваа на крив пат.И [мислеше] како, ќе ја замени земјата со небото, ќе отстапи од ова тело и ќе живее со Бога.

Кога го видел логофетот дека е таков, му дал власт над својот дом и (дозволил), без страв да влегува во царските палати.И тој го прашал еден ден, велејќи: "Филозофе, би сакал да знам што е филозофија" . Тој (со неговиот) искусен ум веднаш на господарот му одговорил: "Знаењето за нештата божествени и човечки, за да може човек да пријде поблиску до Бога, кој го учи човекот да биде по образот и делото на неговиот Создател . (буквално цитиран „Платон„ м.з.)

 Слушајќи го неговиот одговор,појде логофетот кај кралицата и и рече: "Овој млад филозоф не го сака овој живот, но сепак нема да го пуштам од (нашето)општество, туку потстрижувајќи го во свештеник ќе му дадам служба, нека биде библиотекар на патријархот во Света Софија,можеби така ќе го задржиме. "И така со него и сториле.

 Кога слушнал (Филозофот) рекол: "Со задоволство ќе одам (да се борам) за христијанската вера.Што е за мене послатко на светот од тоа да умрам и да живеам за Светата Троица? .

И така натаму и така натаму.

Во секоја  смисла, дијалозите на „Филозофот„ со „противниците на Христијанството„ се одвиваат во форма на „платонските дијалози„ помеѓу Сократ и неговите ученици (Христос и 12 апостоли?)

Прашање е дали на вакво дело е способен монах од Скопска Црна Гора-„Владислав Граматик„ кој изгледа во1469- та ја држел платоновата„ Држава „на колена кога го составувал житието на „Константин Филозоф“ .Веројатно не. Наводно најстарото житие е составено од ученик на Константин помеѓу 862-885(879-880),и текстот на житието кобожем тогаш „се користел„ во италијанскиот Рим?.А како?Рим на 9- тиот век бил тотално несвесен за сопствената „античност„ а немал ни библиотека.

Ами тој кој го пишувал овој текст ја држел „Државата„ од Платон на колена.Не им текнало ништо?Не.Затоа што до Соборот во Фиренца во 1431 г содржината на делата на "Платон" им била непозната на Латините.

Општо во средниот век никој за "Платона"не се интересирал.Кобожем делата на Платон а со нив и "државата" (политиа) на Латините им ги претставил Јоргос Јемистос наречен ПЛЕТОН (зошто Плетон а не Платон кога се знае дека тоа му е божем прекар кој го добил затоа што на западот му го претставил „Платона„ и интензивно се занимавал со неговата божем „паганска„ филозофија-не ми е јасно,веројатно имево е подоцна намерно извртено во преводот за да не е сомнително) кој наводно на соборот одржал говор за разликата помеѓу филозофијата на Платон и Аристотел.Овој говор кој божем се чува во "ватиканските архиви" (наречен „За разликите„De differentiis) е тешко достапен и за најупорните.Нејсе ,ни Данте ни Петрарка не го знаеле Платона.Каков Данте каков Петрарка ,Плетон е одговорен за започнувањето на „Ренесансата„.Тој интензивно работел на тоа да се воскреснат„ античките Хелени„.Неговата „плетонска филозофија„била всушност некој вид на религија,тој дури во „античката Елада„ во тоа време Мореја(Пелопонез) си направил „пагански храмови„ во кои му се молел на Зевса.

Кој е како нас.

Ако земеме предвид дека „античкиот„ Платон умрел додека му свирело на шупелка некое девојче од Тракија можно е да умрел и негде на Скопска Црна Гора.А своите дела ги завештал на блискиот манастир.Пих.Шегата настрана.Нај-нај-стариот сочуван манускрипт на "Државата" се тврди дека е од деветти век.Се чува во Париз.Но тој пак е датиран од 890 година нагоре.Најден е кобожем на островот Патмос.Далеку од Скопска Црна Гора (за 9 век).

Нејсе ,"царот филозоф" на Платона односно само филозоф во случајов е масовно и на цело село злоупотребуван и во грчките хроники како на пример во "Продолжителот"на Теофан во делот за књазот Борис I (Ворис или Вогорис по византиско-грчки) каде се вели дека књазот бил обожавател на ликовната уметност и Бугарите ги покрстил откако им покажал слика на Страшниот Суд (една слика илјада зборови,нели така)- но за ова друг пат.Сигурно сте се чуделе зошто во среден век многу претенденти за престол и други се казнувале со ослепување.Сето тоа е благодарение на „царот Филозоф„ на Платона бидејќи:

„-Ниту пак, реков,може да се постави прашање дека чуварот кој треба нешто да чува треба да има очи наместо да биде слеп?

-Не може да се постави такво прашање.„

Слепец не може да води држава.

Да се вратиме на житието.Текстот на житието е сочуван во повеќе од 50 копии но ниедна пред 15 век (слично на делата на Платон, 90% сочувани се од 15-16 век).Целта на текстот на житието не е да раскаже „како и што навистина се случило„ туку првенствено да ја оправда канонизацијата на светецот Св.Кирил ,бидејќи во житието има повеќе чуда од факти.

Ако земеме предвид дека интензивна активност во правец на издавање на житијата на светците превзел езуитот Жан Боланд во 17 век можеме лесно да претпоставиме кога житиево видело бел ден.Не порано од 17 век.А можеби и многу подоцна бидејќи првата "Држава "на Платона по 15 век (кога се живо се испечатило што е веројатно исто така голема лага,многу веројатно испечатените дела се антедатирани) втор пат е печатена дури во 18 век. Некои мислат дека за да препишеш нешто на пергамент мора да препишуваш од манускрипт и од папирус .Не е точно .Сосема добро можеш да направиш манускрипт на пергамент и од испечатена книга на хартија.Во "Ренесансата" сенешто проаѓало само за никогаш Нероден Петко "повторно" да се роди .

Житието на Константин Филозоф

platon - drzava